Nota o autorce:
Kristeva Julia (ur.1941) – francuski teoretyk literatury pochodzenia bułgarskiego. W 1966 r wyjechała do Francji; przedstawicielka ruchu nowej krytyki związana z grupą i pismem ”Tel Quel”; w swoich badaniach początkowo wychodziła z marksizmu, następnie wykorzystywała psychoanalizę, językoznawstwo strukturalne i semiotykę; główne prace: „Semiotiké. Recherches pour une semanalyse.” (1969), „La rewolution du langage poetique” (1974), „Poivoir de l’horreur. Essai sur l’abjection“ (1980), „Histories d’amour“ (1983). Ostatnio związana jest z ruchem feministycznym.

W kontekście tak umówionego dekonstrukcjonizmu rozpatrzę artykuł Julii Kristevej. Postaram się udowodnić, że zawiera on istotne znamiona kiczu. Biorę pod uwagę przede wszystkim definicję kiczu Hermanna Brocha zawartą, w jego książce „Kilka uwag o kiczu i inne eseje” (Czytelnik, Warszawa 1998), esej: „Kilka uwag o kiczu” (odczyt str. 114-115).
„Kicz to nie jest zła sztuka, lecz samoistny, zamknięty system tkwiący jak obce ciało w ogólnym systemie sztuki lub, jeśli kto woli, obok niego: daje się on porównać – i nie jest to zwykła metafora – z systemem antychrysta. Każdy system wartości może zostać zakłócony i zdeprawowany, jeśli dokona się ingerencji w jego autonomię; chrześcijaństwo, którego kapłani zmuszeni są błogosławić armaty i czołgi, ociera się o kicz dokładnie tak samo, jak poezja usiłująca sławić ukochaną rodzinę królewską, ukochanego wodza albo ukochanego marszałka czy premiera. Ale niebezpieczniejszy od takiej ingerencji z zewnątrz jest wróg wewnętrzny. Każdy system jest dialektycznie zdolny, a nawet zmuszony rozwinąć swój antysystem, a niebezpieczeństwo jest tym większe, że na pierwszy rzut oka system i antysystem są podobne do siebie jak dwie krople wody i nie zauważa się, że jeden jest otwarty, a drugi zamknięty. Antychryst wygląda i mówi jak Chrystus, a mimo to jest Lucyferem. Po czym poznać, więc, że różnią się od siebie?

1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15
Strona główna