Julia Krjsteva nadała pojęciu intertekstualności status podstawowej kategorii teoretycznej o nieograniczonym zasięgu. Postmodernizm w literaturze niejako zasugerował nam, że relacje miedzy tekstowe nie są ograniczone do wewnątrz literackich odniesień. Odnoszą się one w równej mierze do poza literackich gatunków i stylów mowy oraz są związane z innymi rodzajami komunikacji i sztuki jak plastyka, film, komiks, reklama. Intertekstualnośc przejawia się w każdym rodzaju wypowiedzi. Zakłada się przy tym , że każdy uczestnik komunikacji jest dobrze zorientowany w innych tekstach i architekstach.

Według Krjstevej nie ma tekstów pierwszych. Jeden tekst rodzi się z drugiego tekstu. Pytanie o „arche”, jej zdaniem, było przyczyną niepowodzenia dotychczasowej filozofii. Również pytanie o „cel” , o „telos” jest pozbawione sensu, gdyż nie może istnieć myślenie w kategoriach celu. Jedynie badania empiryczne pozwalają na stawianie jakiegoś doraźnego celu, ale tylko tyle. Też istnieje pytanie o metodę (tutaj ona nawiązuje do Kartezjusza i jego „Rozprawy o metodzie”). Krjsteva uważa że każda metoda może być doraźnie pożyteczna dla danej doraźnej strategii. Natomiast żadna metoda nie jest słuszna , czy jedyna i nie pozwala na rozwiązywanie problemów. Jako ilustrację takiego rozumowania zacytuję fragment z tekstu Jonathana Cullera , jednego z najbardziej znanych amerykańskich teoretyków literatury ostatniego ćwierćwiecza. Artykuł ten został zamieszczony w książce „Dekonstrukcja w badaniach literackich” (Gdańsk 2000 r) i nosi tytuł ‘Dekonstrukcja i jej konsekwencje”. A więc : „ ... teoria feministyczna miała by istotne znaczenie dla badania powieści o sytuacji kobiet, psychoanaliza mogła by wyjaśnić dzieła literackie będące przede wszystkim studiami psychologicznymi, marksizm zaś pomagał by badaczowi zrozumieć książki zajmujące się wpływem, jaki wywierają różnice klasowe czy siły ekonomiczne na doświadczenie jednostki. Każda teoria rzuca światło na pewne zagadnienia i błąd polegał by na przyjmowaniu , że są to zagadnienia jedyne”.

1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15
Strona główna